در صنایع الکتریکی، محافظت از سیم‌پیچ‌ها، ترانسفورماتورها و قطعات الکتریکی اهمیت زیادی دارد. یکی از موادی که نقش کلیدی در افزایش مقاومت حرارتی و عایق‌بندی این قطعات ایفا می‌کند، شارلاک است. این ماده که در بازار با نام‌هایی مانند: لاک، وارنیش و رزین نیز شناخته می‌شود، به بهبود عملکرد و طول عمر تجهیزات الکتریکی کمک می‌کند. در این مقاله با انواع شارلاک، ویژگیهای آن و روش‌های اعمال آن آشنا می‌شویم.
لاک هوا خشک یا همان شارلاک چیست؟
شارلاک یک ترکیب پلیمری است که از رزین‌های طبیعی یا سنتتیک به همراه حلال‌ها، افزودنی‌ها و پیگمنت‌ها تشکیل شده است. این ماده در هنگام خشک شدن یا پخت، ساختار شیمیایی خود را تغییر داده و یک لایه عایق مقاوم ایجاد می‌کند. فرآیند خشک شدن آن به روش‌های مختلفی چون موارد زیر انجام می‌شود:
- شارلاک هوا خشک: در دمای محیط خشک می‌شود.
- شارلاک کوره‌ای: تحت حرارت در کوره سخت می‌شود.
- شارلاک کاتالیستی: با استفاده از مواد افزودنی خاص و در دمای پایین‌تر خشک می‌شود.
مشاهده محصولات شارلاک: قیمت شارلاک
کاربردهای شارلاک
شارلاک در صنایع مختلف، به‌ویژه در سیم‌پیچ‌ها و قطعات الکتریکی استفاده می‌شود. از مهم‌ترین مزایای استفاده از این ماده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش استحکام مکانیکی سیم‌پیچ‌ها
- بهبود هدایت حرارتی و کاهش اتلاف انرژی
- ایجاد عایق الکتریکی برای جلوگیری از اتصال کوتاه
- محافظت در برابر رطوبت، گرد و غبار و مواد شیمیایی خورنده
چگونگی اعمال شارلاک:
پوشش‌دهی شارلاک روی سیم‌های لاکی یکی از مراحل کلیدی در تولید سیم‌های عایق‌شده است که به بهبود استحکام مکانیکی، افزایش مقاومت حرارتی و ایجاد یک لایه محافظ در برابر عوامل محیطی کمک می‌کند. این فرآیند با استفاده از روش‌های صنعتی متنوعی انجام می‌شود که هرکدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند.
روش اعمال شارلاک کوره ای:
در این روش، سیمها به‌طور کامل در مخزن حاوی شارلاک فرو برده می‌شوند تا سطح آنها به‌طور یکنواخت پوشش داده شود. این روش برای تولید انبوه و سیم‌هایی که نیاز به پوشش ضخیم و یکدست دارند، بسیار مناسب است. پس از غوطه‌وری، سیمها از مخزن خارج شده و برای خشک شدن در دمای محیط یا تحت حرارت قرار می‌گیرند.
پیشنهاد خرید سینی کابل برق: قیمت سینی کابل گالوانیزه
روش اعمال شارلاک سریع خشک:
روش اعمال شارلاک سریع خشک به فرآیندی اشاره دارد که در آن از شارلاک‌هایی استفاده می‌شود که در مدت‌زمان کوتاه‌تری نسبت به شارلاک‌های معمولی خشک می‌شوند. این نوع شارلاک‌ها معمولاً دارای ترکیباتی هستند که باعث تبخیر سریع‌تر حلال‌ها و سخت شدن فوری لایه محافظ می‌شوند.
ویژگیهای روش اعمال شارلاک سریع خشک:
- زمان خشک شدن کوتاه‌تر: این روش مناسب برای فرآیندهای تولیدی با سرعت بالا است.
- عدم نیاز به کوره‌های حرارتی بزرگ: بسیاری از شارلاک‌های سریع خشک، در دمای محیط یا با حرارت کم‌تر از حد معمول خشک می‌شوند.
- کاهش زمان توقف در خط تولید: به دلیل سرعت بالای خشک شدن، قطعات سریع‌تر برای مراحل بعدی آماده می‌شوند.
- کاربرد در تعمیرات و پوشش‌های جزئی : این روش به‌خصوص برای مصارف تعمیراتی و جایی که زمان محدود است، ایده‌آل است.
روش اسپری
در این روش، شارلاک به‌وسیله دستگاه‌های پاششی روی سیمها اعمال می‌شود. این روش دقت بالایی دارد و باعث می‌شود که ضخامت پوشش کنترل شود. همچنین، اسپری کردن شارلاک باعث تسریع فرآیند خشک شدن و کاهش میزان مصرف مواد می‌شود. این تکنیک معمولاً در تولیدات با تیراژ بالا و برای سیم‌هایی که نیاز به پوشش نازک‌تر دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
روش پخت حرارتی
پس از اعمال شارلاک روی سیم، مرحله پخت حرارتی انجام می‌شود که در آن سیم‌های پوشش داده شده در کوره‌های مخصوص تحت دمای بالا قرار می‌گیرند. این فرآیند باعث تبخیر حلال‌ها و سخت شدن لایه شارلاک می‌شود. پخت حرارتی موجب افزایش چسبندگی، مقاومت مکانیکی و خاصیت عایق الکتریکی شارلاک می‌گردد. بسته به نوع رزین مورد استفاده در شارلاک، دمای پخت میتواند متغیر باشد.
استفاده از روش مناسب برای پوشش‌دهی شارلاک به نوع سیم، کاربرد نهایی و شرایط محیطی وابسته است. هر یک از این روش‌ها می‌توانند بسته به نیاز تولید، سرعت کار و هزینه‌های عملیاتی، انتخاب و اجرا شوند.
انواع لاک‌های مورد استفاده در صنعت سیم‌لاکی
لاک های مورد استفاده در صنعت سیم لاکی (قیمت سیم لاکی) و سیم پیچها به صورت کلی به دو گروه اصلی تقسیم می شوند که به شرح زیر می باشد:
- لاک های اولیه: این لاک ها مستقیماً بر روی سیم های خام مسی، آلومینیومی و … اعمال میگردند، که این لاک ها بر پایه ی رزین های سنتتیک (رزین های پلی استر ایمید پلی اورتان و …) می باشند و دارای ویژگیهای حرارتی، الکتریکی و فیزیکی بسیار بالایی هستند.
- لاک های ثانویه: که شارلاک را لاک های ثانویه گویند.
نقش شارلاک در بهبود عملکرد تجهیزات الکتریکی
شارلاک یکی از مهم‌ترین مواد محافظتی در صنایع الکتریکی است که علاوه بر افزایش مقاومت مکانیکی و الکتریکی سیم‌پیچ‌ها، از آنها در برابر عوامل محیطی مانند رطوبت، گرد و غبار و حرارت محافظت می‌کند. با توجه به تنوع روش‌های اعمال شارلاک، میتوان این ماده را در تولیدات انبوه، تعمیرات جزئی و همچنین در تجهیزات خاص مانند ترانسفورماتورها و موتورهای الکتریکی به کار برد. انتخاب نوع مناسب شارلاک و روش اعمال آن، تأثیر مستقیمی بر کیفیت، دوام و عملکرد نهایی قطعات دارد. به همین دلیل، آشنایی با انواع شارلاک و کاربردهای آن میتواند در بهینه‌سازی تولید و افزایش طول عمر تجهیزات الکتریکی بسیار مؤثر باشد.
گردآوری شده توسط: ایران سیم لاک
سلام میخواستم بدونم به صورت مستقیم میشه از شارلاک استفاده کرد یا عملیاتی باید قبل استفاده روش صورت بگیره؟
شارلاک به خودی خیلی غلیظ می باشد و باید با یک مکمل رقیق گردد، اگر مکمل در دسترس نداشتید؛ میتوانید از بنزین استفاده کنید.
سلام
آیا میتوان از شارلاک برای لاک اندود کردن سیمها که لاک آنها سوخته یا ترمیم لاک برخی قسمت هايی که آسیب دیده استفاده کرد
میتواند جایگزین لاک بصورت محدود بشود؟ ماده موثرتر یا راهکار بهتری وجود دارد؟
سلام دوست عزیز خیلی از شارلاک ها با بنزین سازگار نیستند
نوع شارلاک اگر پایه آلکید باشد با بنزین قابل حله پایه رزین های دگه رو از سازنده بپرسید
سلام
آیا میتوان از شارلاک برای لاک اندود کردن سیمها که لاک آنها سوخته یا ترمیم لاک برخی قسمت هايی که آسیب دیده استفاده کرد
میتواند جایگزین لاک بصورت محدود بشود؟
ماده بهتری، راهکار مناسبتری وجود دارد؟
اگر اتصال کوتاه برطرف شده باشد بله
سلام شارلاک النتاس ایتالیایی لازم دارم میتونید برامون تهیه بفرمایید
شماره تماس لطفا
دما استار برای سیم پیچی بعضی از پمپ های استخر از شارلاک و سیم لاکی استفاده میکنه.
با سلام لطفا کلمه معادل انگلیسی برای شارلاک را نیاز داشتم
با سلام ، میخواستم بدونم شارلاک زدن چه مضراتی برا سلامتی بدن داره؟ با تشکر?
بله قطعا هنگام کار با ترکیبات آلی باید از تهویه مناسب، ماسک ضد گاز فیلتر های کربن فعال، عینک ایمنی و دستکش هایی که مانع حل شدن در حلال های الی باشند استفاده کنید و از تماس پوستی و خصوصا تنفسی با لاک خودداری کنید ون تماس طولانی مدت بدون محافظت های فردی صدمات ریوی و حتی کبدی و… بدنبال داره
ممنون از دقت و نظر شما
وارنیش نام معادل شار لاک می باشد یا insulation varnish
منظور معادل کلمه انگلیسی شارلاک معادل ایرانیش بود وارنیشم کلمه انگلیسیه که؟
سلام وقت بخیر، برای سیم پیچی بلندگو صدا برداری میشه از شارلاک استفاده نمود ودر حین کار پیچیدن خشک بشه مثل سیم مس خود چسب بالدینگ
آیا راهی برای انحلال یا نرم کردن شارلاک وجود دارد ؟
سلام ممنون از مطالب مفید و عالی شما.
اگر امکانش هست MSDS (برگه اطلاعات ایمنی) ماده شارلاک رو میخواستم.
سلام دوست عزیز. بابت سوالی که پرسیدید لطفا با این شماره (مدیر شرکت) تماس بگیرید، تا راهنمایی تون کنیم. 3355569–0912
سپاس فراوان
و اینکه ماده ای جایگزین شارلاک هست؟!
برای جاهایی از سیم پیچی که لاکش از بین رفته چه باید کرد
سلام دوست عزیز. بابت سوالی که پرسیدید لطفا با این شماره (مدیر شرکت) تماس بگیرید، تا راهنمایی تون کنیم. 3355569–0912
سپاس فراوان
سلام وقت بخیر ، سیم پیچ استابلایزر صدا می کنه من به تعمیرات زنگ زدم میگه باید دوباره لاک بخوره ، ایا این همون لاکه ؟ جلوی صدای سیم پیچ رو میگیره با استفاده دوباره این حصول ؟ یا باید قبلی پاک بشه ؟ چطوری باید پاک کرد قبلی رو؟
سلام دوست عزیز. بابت سوالی که پرسیدید لطفا با این شماره (مدیر شرکت) تماس بگیرید، تا راهنمایی تون کنیم. 3355569–0912
سپاس فراوان